دکتر حمید کرمانی عضو شورای راهبردی جمعیت معلمان و فرهیختگان ایران اسلامی
اینجانب با افتخار بعنوان عضو جمعیت معلمان و فرهیختگان ایران اسلامی ضمن تشکر از اعضای گرانقدر شورای مرکزی. دبیر کل محترم و گرانقدر جناب آقای دکتر ناصر سرگزی و تمامی اعضای فعال این تشکل پویا و مردمی مطالبی را تنظیم کرده ام را تقدیم می نمایم :
۱-بر اساس نتایج نظرسنجی‌های مختلف، بزرگ‌ترین مشکل معلمان در کشور ایران مسئله معیشتی است. معلمان ایرانی از نظر حقوق و مزایا در وضعیت مناسبی قرار ندارند و این امر باعث نارضایتی و بی‌انگیزگی آنها شده است. بر اساس آخرین آمارها، میانگین حقوق یک معلم در ایران حدود ۲ میلیون تومان است. این رقم در مقایسه با سایر مشاغل دولتی و خصوصی بسیار پایین است.
علاوه بر این، معلمان از مزایایی مانند بیمه تکمیلی، حق اولاد، و مسکن نیز به‌اندازه کافی برخوردار نیستند. مسئله معیشتی معلمان تأثیرات منفی زیادی بر کیفیت آموزش‌وپرورش دارد. معلمانی که از نظر مالی تأمین نیستند، نمی‌توانند به طور کامل بر روی تدریس و تربیت دانش‌آموزان تمرکز کنند.
آنها ممکن است به فکر شغل‌های دیگر بیفتند و یا به تدریس خصوصی روی‌آورند. این امر باعث می‌شود که دانش‌آموزان از آموزش باکیفیت محروم شوند. راهکارهای مختلفی برای حل مشکل معیشتی معلمان وجود دارد. یکی از راهکارها افزایش حقوق و مزایای معلمان است.
راهکار دیگر، ارائه تسهیلات و امکانات رفاهی بیشتر به معلمان است. علاوه بر این، می‌توان با اصلاح نظام پرداخت معلمان، به عدالت آموزشی کمک کرد. علاوه بر مسئله معیشتی، معلمان ایرانی با مشکلات دیگری نیز روبرو هستند، از جمله: کمبود امکانات و تجهیزات آموزشی افزایش حجم کار عدم توجه به نظرات و پیشنهادها معلمان افزایش نابرابری آموزشی حل این مشکلات نیز نیازمند توجه جدی مسئولان و جامعه است.
۲-در سخنان رهبر معظم انقلاب اسلامی در اردیبهشت‌ماه سال ۱۴۰۳، به مشکلات متعدد آموزش‌وپرورش اشاره شد. اما ایشان یکی از بزرگ‌ترین مشکلات آموزش‌وپرورش را مسئله کمبود کیفیت آموزش دانستند.
ایشان فرمودند: «مسئله‌آموزش و پرورش یک مسئله جدی است. در این زمینه باید به دو نکته توجه داشت: یکی مسئله کمیت، یعنی اینکه مدرسه و معلم و امکانات فراهم باشد. این مسئله مهم است، اما مسئله مهم‌تر مسئله کیفیت است.»
رهبر انقلاب اسلامی ادامه دادند: «امروز مسئله کیفیت آموزش در کشور ما یک مسئله جدی است. در خیلی از مدارس، آموزش به معنای واقعی کلمه انجام نمی‌شود. دانش‌آموزان صرفاً کتاب‌هایی را حفظ می‌کنند و بعد در امتحانات نمره می‌گیرند، اما در واقع یادگیری معناداری اتفاق نمی‌افتد.» ایشان همچنین فرمودند: «برای حل این مشکل، باید به دو نکته توجه داشت: یکی مسئله تربیت‌معلم است.
معلمان باید با شیوه‌های جدید آموزش آشنا باشند و بتوانند آموزش باکیفیت ارائه دهند. نکته دیگر، مسئله محتوای آموزشی است. محتوای آموزشی باید متناسب با نیازهای روز دانش‌آموزان باشد و بتواند آنها را برای زندگی در جامعه آماده کند.»
بنابراین، بر اساس سخنان رهبر معظم انقلاب اسلامی، بزرگ‌ترین مشکل آموزش‌وپرورش در سال‌های اخیر، مسئله کمبود کیفیت آموزش است. این مشکل ناشی از عوامل مختلفی است، از جمله: کمبود مهارت و دانش معلمان عدم تناسب محتوای آموزشی با نیازهای روز دانش‌آموزان کمبود امکانات و تجهیزات آموزشی افزایش نابرابری آموزشی حل این مشکل نیازمند توجه جدی مسئولان و جامعه است.
باید برنامه‌های آموزشی متحول شود و معلمان با شیوه‌های جدید آموزش آشنا شوند. همچنین، محتوای آموزشی باید به‌روز شود و به نیازهای روز دانش‌آموزان پاسخ دهد. علاوه بر این، باید امکانات و تجهیزات آموزشی افزایش یابد و نابرابری آموزشی کاهش یابد.
۳-قوانین صادر شده در حوزه آموزش‌وپرورش در مجلس، می‌توانند به بهبود اوضاع معلمان کمک کنند، اما میزان این کمک، به عوامل مختلفی بستگی دارد. از جمله این عوامل می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: مناسب‌بودن محتوای قوانین اجرای صحیح قوانین وجود منابع مالی کافی برای اجرای قوانین اگر قوانین صادر شده، محتوای مناسبی داشته باشند و به‌درستی اجرا شوند، می‌توانند تأثیر مثبتی بر بهبود اوضاع معلمان داشته باشند.
اما اگر قوانین محتوای مناسبی نداشته باشند یا به‌درستی اجرا نشوند، ممکن است تأثیری بر بهبود اوضاع معلمان نداشته باشند. در سال‌های اخیر، قوانین مختلفی در حوزه آموزش‌وپرورش در مجلس تصویب شده است. یکی از مهم‌ترین این قوانین، قانون رتبه‌بندی معلمان است. این قانون، به افزایش حقوق و مزایای معلمان و بهبود جایگاه اجتماعی آنها کمک می‌کند.
قانون رتبه‌بندی معلمان در سال ۱۴۰۰ تصویب شد و در سال ۱۴۰۱ اجراییشد. این قانون، معلمان را بر اساس شایستگی‌های عمومی، تخصصی، و حرفه‌ای، به رتبه‌های مختلف تقسیم می‌کند. معلمانی که در رتبه‌های بالاتر قرار می‌گیرند، حقوق و مزایای بیشتری دریافت می‌کنند.
قانون رتبه‌بندی معلمان، یک گام مثبت در راستای بهبود اوضاع معلمان است. اما این قانون، تنها یک اقدام نیست و برای بهبود کامل اوضاع معلمان، باید اقدامات دیگری نیز انجام شود. از جمله اقدامات دیگری که می‌توان برای بهبود اوضاع معلمان انجام داد، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: افزایش حقوق و مزایای معلمان شاغل در مناطق محروم تأمین امکانات و تجهیزات آموزشی مناسب برای معلمان افزایش فرصت‌های آموزشی و پژوهشی برای معلمان حمایت از معلمان در برابر تبعیض و ظلم با انجام این اقدامات، می‌توان زمینه‌های لازم برای بهبود اوضاع معلمان و افزایش کیفیت آموزش در کشور را فراهم کرد.
۴-به نظر، مجلس جمهوری اسلامی ایران تا کنون نقشی در برطرف‌کردن مشکلات معلمان داشته است، اما این نقش کافی نبوده است. مجلس شورای اسلامی، به‌عنوان قوه مقننه، از طریق تصویب قوانین و مقررات، می‌تواند در حل مشکلات معلمان نقش داشته باشد. در سال‌های اخیر، مجلس شورای اسلامی، قوانین و مقرراتی را تصویب کرده است که به نفع معلمان بوده است.
به‌عنوان‌مثال، مجلس شورای اسلامی، قانون رتبه‌بندی معلمان را تصویب کرده است که به بهبود وضعیت معیشتی و حرفه‌ای معلمان کمک خواهد کرد. همچنین، مجلس شورای اسلامی، قانون رتبه‌بندی معلمان را تصویب کرده است که به بهبود وضعیت معیشتی و حرفه‌ای معلمان کمک خواهد کرد.
علاوه بر تصویب قوانین و مقررات، مجلس شورای اسلامی، می‌تواند از طریق نظارت بر عملکرد دولت، در حل مشکلات معلمان نقش داشته باشد. مجلس شورای اسلامی، می‌تواند از دولت بخواهد که برای حل مشکلات معلمان، اقداماتی انجام دهد.
به‌عنوان‌مثال، مجلس شورای اسلامی، می‌تواند از دولت بخواهد که بودجه آموزش‌وپرورش را افزایش دهد. بااین‌حال، به نظر می‌رسد که مجلس شورای اسلامی، تاکنون نتوانسته است نقش خود را به طور کامل در حل مشکلات معلمان ایفا کند. یکی از دلایل این امر، آن است که مجلس شورای اسلامی، از سوی دولت تحت‌فشار قرار می‌گیرد. دولت، معمولاً تمایل ندارد که بودجه آموزش‌وپرورش را افزایش دهد یا حقوق معلمان را افزایش دهد.
دلیل دیگر این است که مجلس شورای اسلامی، به دلیل اختلافات سیاسی میان نمایندگان، نمی‌تواند به طور مؤثر بر عملکرد دولت نظارت کند. برای‌آنکه مجلس شورای اسلامی بتواند نقش مؤثرتری در حل مشکلات معلمان ایفا کند، لازم است که دولت، از مجلس شورای اسلامی حمایت کند و مجلس شورای اسلامی، از اختلافات سیاسی میان نمایندگان خود بکاهد.
در اینجا برخی از اقداماتی که مجلس شورای اسلامی می‌تواند برای حل مشکلات معلمان انجام دهد، آورده شده است: افزایش بودجه آموزش‌وپرورش افزایش حقوق معلمان بهبود شرایط کاری معلمان بهبود وضعیت معیشتی معلمان حمایت از تشکل معلمان مستقل همچون جمعیت معلمان و فرهیختگان در برابر تبعیض اگر مجلس شورای اسلامی، این اقدامات را انجام دهد، می‌تواند نقش مؤثرتری در حل مشکلات معلمان ایفا کند.
و نقش «در پایان، به عنوان عضو جمعیت معلمان و فرهیختگان ایران اسلامی می‌خواهم مجددا از شما اعضای گرانقدر به خصوص دبیر کل معزز جناب آقای دکتر ناصر سرگزی بابت حمایتهای بی دریغ و نیز برای مطالعه‌ی این مقاله تشکر کنم. امیدوارم این مطالب برای شما همکاران تشکل مفید بوده باشد. »
